Vấn đề đa dạng sinh học trong đô thị sinh thái
Các dự án xây dựng các khu đô thị ngoài những yêu cầu về mặt thẩm mỹ, cảnh quan, kiến trúc và bảo vệ môi trường thì vấn đề về đa dạng sinh học cũng cần được quan tâm. Các kiến trúc sư đô thị và các nhà quy hoạch luôn mong muốn có thể đóng góp tích cực giảm thiểu lượng khí thải về mức tối đa, thúc đẩy sự hiểu biết sâu sắc hơn về ý nghĩa của đa dạng sinh học trong môi trường đô thị
Hiện nay trên thế giới gần một nửa dân số thế giới sinh sống và làm việc tại các thành thị với tỷ lệ đô thị hóa dự kiến đạt 68% vào năm 2050. Chính vì vậy môi trường sống tự nhiên đang bị thu hẹp dần cũng như vấn đề ô nhiễm phát sinh,...Thay vì phân chia giữa đô thị với thiên nhiên, nhiều nước trên thế giới đã và đang theo đuổi mô hình đô thị sinh thái, nơi con người sống hòa hợp với tự nhiên nhưng vẫn đảm bảo tính hiện đại và tiện ích. Các mô hình đô thị này đang được hưởng ứng rất nhiệt tình, vừa mang tới sự phát triển bền vững vừa bảo vệ môi trường.
Vậy khu đô thị như thế nào là đạt tiêu chuẩn khu đô thị sinh thái? Khu đô thị đảm bảo những yếu tố cơ bản như nguồn nước và không khí sạch, tái sử dụng lượng nước thải và năng lượng tái tạo. Xây dựng các không gian xanh, không gian công cộng và mặt nước, kiến trúc bền vững, đặc biệt là phát triển đa dạng sinh học, cảnh quan, bảo vệ môi trường sinh thái.
Có những quốc gia trên thế giới đã thể hiện sự cam kết trong việc đa dạng sinh học điển hình như “Đảo quốc sư tử” - Singapore. Đất nước này đi đầu với một chiến lược toàn diện “ Rừng trong thành phố”, dự định mở rộng 300 hecta không gian công viên xanh vào năm 2026, phục hồi 100 loài thực vật và 60 loài động vật và các hộ gia đình đều nằm gần các công viên xanh. Các chương trình và dự án bảo tồn đã được thiết lập để bảo vệ và tái tạo các loài địa phương quan trọng trong hệ sinh thái. Điều này có thể bao gồm việc tạo ra các khu dự trữ tự nhiên và chương trình giáo dục để tăng cường nhận thức về quan trọng của việc bảo vệ đa dạng sinh học.
Bên cạnh đó, các kiến trúc sư cũng đưa ra kết luận khi các thiết kế công trình cũng có thể đóng góp cho đa dạng sinh học trong đô thị. Vào năm 2019, Chính phủ Anh đã thông báo các công trình đô thị mới phải đảm bảo tăng được 10% về đa dạng sinh học và yêu cầu lượng phát thải khí giảm bằng 0 sẽ được áp dụng vào năm 2023. Điều đó cho thấy sự nhận thức về vấn đề tự nhiên đã được quan tâm tại các quốc gia Tây Âu. Kiến trúc quan trọng trong quá trình thúc đẩy đa dạng sinh học bằng cách tạo nên môi trường sống hài hòa giữa con người với thiên nhiên, liên kết những khu vực xanh với nhau. Vấn đề quản lý nước thải, năng lượng tái tạo và hệ thống giao thông cần được xử lý thông minh, an toàn và tiện lợi. Việc chuyển đổi cơ sở hạ tầng “xanh” cũng được tận dụng tối ưu khi được sử dụng trên các mái nhà, mặt đứng, cảnh quan chung thành phố để cung cấp môi trường sống cho các loài động thực vật sinh sản, trú ẩn,thụ phấn, phát triển...Sử dụng vật liệu xanh và thiết kế bền vững không chỉ giảm tác động tiêu thụ tài nguyên mà còn tạo ra môi trường sống tốt hơn cho sinh quyển địa phương. Thiết kế các bảng quảng cáo, bảng hướng dẫn, và các phương tiện truyền thông khác có thể truyền đạt thông điệp về bảo tồn môi trường và đa dạng sinh học, nâng cao ý thức người dân.
Trong môi trường đô thị sinh thái, việc đảm bảo đa dạng sinh học cần được phát triển và đảm bảo tính an toàn và duy trì cao. Bên cạnh đó cũng khiến cảnh quan và cuộc sống cũng phong phú và đa dạng hơn làm đẹp thêm cho đô thị. Vậy nên trong một khu đô thị sinh thái cần thiết lập các chiến lược quản lý và bảo tồn đặc biệt để bảo vệ và thúc đẩy các thành phần đa dạng sinh học này. Điều này đòi hỏi sự hợp tác giữa cộng đồng, chính phủ, và các tổ chức môi trường để đảm bảo sự cân bằng giữa phát triển đô thị và bảo tồn môi trường.
