Áo bà ba - Nét đẹp văn hóa con người miền Tây

Áo bà ba là trang phục mang đậm nét chân chất của miền Tây sông nước. Chiếc áo mang nét độc đáo, hội tụ tinh hoa văn hóa của miền Tây Nam Bộ, cũng chính vì vậy mà hình ảnh chiếc áo bà ba đã xuất hiện rất nhiều trong các bài hát dân ca nổi tiếng.
 
“Chiếc áo bà ba trên dòng sông thăm thẳm

Thấp thoáng con xuồng bé nhỏ đến mong manh”

Chắc hẳn đâu đó bạn đã nghe được giai điệu của bài hát này. Chiếc áo bà ba trong câu hát trên được xem là biểu tượng của những con người mộc mạc, chân chất vùng Tây Nam Bộ. Ở miền Bắc, người ta còn gọi áo bà ba là “áo cánh”. Bộ trang phục này được mô tả là chiếc áo ngắn, tay dài, có hàng khuy dọc theo thân áo kết hợp cùng quần suông ống rộng.
 

Không ai biết chính xác chiếc áo bà ba ra đời vào thời điểm nào. Có người nói là từ thời Hậu Lê, có giả thiết khác nói là thế kỷ 19 do Trương Vĩnh Ký cách tân từ kiểu áo của người Bà Ba trên đảo Penang - Malaysia.

Có giả thiết lại cho là bộ bà ba được cách tân từ bộ áo ngắn, quần dài của người dân di cư vào Nam khai khẩn đất hoang. Cũng có người nói là thay đổi kiểu dáng từ áo dài để phù hợp hơn với việc làm đồng. Dù xuất phát từ đâu thì áo bà ba đã trở thành biểu tượng của người dân Nam Bộ ngày nay.

Áo bà ba không chỉ phụ nữ có thể mặc mà cả nam giới cũng không ngoại lệ. Tuy nhiên, áo bà ba của nam và nữ sẽ có sự khác biệt. Đối với nam giới, áo bà ba sẽ có hai túi to ở phía trước, dáng áo rộng, còn với nữ túi áo nhỏ hơn. Bên cạnh đó, để đồng bộ về trang phục người ta thường kết hợp áo bà ba cùng với quần vải dài đen đến cổ chân cùng một số phụ kiện khác như khăn rằn, điển hình là khăn trắng đen.

Chiếc áo bà ba cùng với khăn rằn đã trở thành một sự kết hợp vô cùng tiện lợi cả trong chiến tranh lẫn trong lao động và trở thành một biểu tượng văn hóa đặc sắc rất riêng của những người con miền Tây chân chất, thật thà.
 

Với chất liệu đơn giản, màu sắc không kén người mặc, nên áo ba bà luôn gắn liền với người nông dân ở Đồng bằng sông Cửu Long. Bên cạnh đó, chiếc áo bà ba còn được xẻ ở hai bên hông làm cho người mặc cảm thấy thoải mái, gần vạt áo có thêm hai túi to khá tiện lợi cho việc đựng những vật dụng nhỏ như thuốc rê, diêm quẹt, tiền bạc… Chính nhờ tính ứng dụng cao và sự thoải mái đó, chiếc áo bà ba được cả nam và nữ lựa chọn. Riêng lúc đi chơi, họ thường chọn màu sắc nhẹ hơn như màu trắng, màu xám trọ, các cô, các bà thì chọn những màu mạ non, xanh lơ nhạt,…

Ngày nay, dù trang phục đã được cách tân nhưng chiếc áo vẫn giữ được vẻ đẹp truyền thống và hiện đại, tạo vẻ gợi cảm nhưng không kém phần kín đáo, sang trọng cho các cô gái miền Tây Nam Bộ. Khi xã hội bắt đầu du nhập nhiều nền văn hóa, không còn nhiều người mặc trang phục này nhưng tại những lễ hội, những sự kiện, những dịp lễ tết quan trọng, người ta vẫn chọn áo bà ba làm trang phục chính như một nét văn hóa đặc trưng của miền sông nước. 

Có thể nói, hình ảnh những người con của vùng Đồng Bằng Sông Cửu Long trong chiếc áo bà ba, nghiêng nghiêng vành nón lá, kết hợp với chiếc quần đen vừa chấm gót như làm tăng thêm vẻ đẹp thuần khiết của người phụ nữ Nam Bộ. Trong những đường nét mộc mạc của chiếc áo bà ba như diễn tả một phẩm hạnh, một giá trị vĩnh cửu của người phụ nữ Việt Nam.

Câu Hỏi Thường Gặp

Bài viết liên quan